Variatie in geneesmiddelencijfers
Farmaceutische kosten worden op verschillende manieren berekend en gepresenteerd op vier belangrijke platforms: GIPdatabank, ZorgcijfersDatabank (ZCDB), SFK en CBS. Dit heeft te maken met verschillen in de gebruikte gegevensbronnen, de manier van rapporteren en de specificiteit van de gepresenteerde cijfers. Dit overzicht helpt bij het begrijpen van deze variaties en het vergelijken van de beschikbare data.
Welke sub-sectoren van de farmacie zijn meegenomen?
Farmaceutische kosten kunnen sterk variëren afhankelijk van de sub-sector die wordt onderzocht. Deze tabel toont voor welke sub-sectoren worden gerapporteerd door de verschillende websites.
| Sub-sectoren farmaciekosten gebruikt | Intramurale Farmacie | Extramurale Farmacie | Over the counter |
|---|
| GIPdatabank | Alleen Add-on & Weesgeneesmiddelen | X | - |
|---|
| Zorgcijfersdatabank (ZCDB) | Alleen Add-on & Weesgeneesmiddelen | X | - |
|---|
| CBS | - | X | - |
|---|
| SFK | - | X | X |
|---|
- Intramurale farmacie betreft de geneesmiddelen die onderdeel zijn van een ziekenhuisbehandeling.
- Add-ons zijn geneesmiddelen die onderdeel zijn van een ziekenhuisbehandeling maar niet bekostigd worden in diagnose behandelcombinatie (DBC)-zorgproduct.
- Weesgeneesmiddelen worden ingezet voor zeldzame, vaak ernstige aandoeningen die normaliter buiten het basispakket vallen.
- Extramurale farmacie betreft alle geneesmiddelen die vanuit een apotheek worden verstrekt.
- Over the counter betreft geneesmiddelen die zonder recept in een apotheek worden verkocht.
In welke categorieën worden de gegevens uitgedrukt?
Farmaceutische gegevens kunnen op verschillende manieren worden geanalyseerd en uitgedrukt, bijvoorbeeld per geneesmiddel (ATC-niveau), per aantal gebruikers, of per DDD (Defined Daily Dose). Deze tabel toont de verschillende categorieën waarin de kosten per platform worden gepresenteerd.
| Categorieën | GIP | ZCDB | CBS | SFK |
|---|
| ATC-niveau | Werkzame stof (ATC-5) | - | Therapeutische hoofd-groep (ATC-3) | Werkzame stof (ATC-5)* |
|---|
| Kosten | X | X | X | X |
|---|
| Aantal personen | X | - | X (%-bevolking) | X |
|---|
| Indicaties | Add-ons | - | - | - |
|---|
| DDD | X | - | X | X |
|---|
| Uitgiftes/ voorschriften/ declaraties | X | - | - | X |
|---|
| Toepassing | - | - | - | * |
|---|
*SFK rapporteert de grootste stijgers en dalers op werkzame stof niveau en toepassing
Hoe worden kosten uitgedrukt?
Afhankelijk van de databron worden de kostenop verschillende manieren uitgedrukt. Dit kan bijvoorbeeld per inwoner, per gebruiker of per leeftijdscategorie. De volgende tabel geeft een overzicht van de verschillende uitdrukkingsvormen per databron.
| Kosten | GIP | ZCDB | CBS | SFK |
|---|
| Landelijk | X | X | - | X |
|---|
| Per gebruiker | X | X | - | - |
|---|
| Per inwoner | - | - | X | X |
|---|
| Per geslacht | X | - | X | X |
|---|
| Per inkomen | - | - | X | - |
|---|
| Per leeftijd | X | - | X | X |
|---|
| Per herkomstland | - | - | X | - |
|---|
| Per regio (GGD/ gemeente) | * | - | X | - |
|---|
| Per ATC-therapeutische groep (ATC-3) | Bij uitzondering | - | X | - |
|---|
| Per werkzame stof (ATC-5) | X | - | - | - |
|---|
*Enkele geneesmiddelgroepen
Hoe worden de totale kosten berekend?
Er zijn verschillende manieren waarop totale farmaceutische kosten kunnen worden berekend, afhankelijk van welke kostencomponenten worden meegenomen. Deze tabel toont welke onderdelen van de kosten (zoals geneesmiddelen, apotheekvergoedingen en BTW) door de verschillende platformen worden meegeteld.
| Kosten onderdelen | GIP | ZCDB | CBS* | SFK |
|---|
| Geneesmiddelen | X | X | Onb. | X |
|---|
| Apotheekvergoeding | X | X | Onb. | X |
|---|
| Eigen bijdrage | - | - | Onb. | - |
|---|
| Eigen betalingen (niet zvw zorg) | - | - | Onb. | - |
|---|
| Prijsarrangementen | X | X | Onb. | - |
|---|
| BTW | X | X | Onb. | - |
|---|
*CBS alleen kosten per inwoner
Voorbeeld kostenberekening 2022
Deze tabel laat een voorbeeld zien van de totale farmaceutische kosten in 2022, inclusief de kosten per component zoals geneesmiddelen, apotheekvergoedingen en eigen bijdragen. De manier waarop de kosten per platform worden gepresenteerd, verschilt sterk.
Voorbeeld 2022:
| Kosten onderdelen | GIP | ZCDB | CBS* | SFK |
|---|
| Totale kosten farmacie | €5.196.337.000 | €5.196.336.646 | Onb. (€295/ inwoner) | €5.100.000.000 (€313/ inwoner) |
|---|
| Geneesmiddelen | €3.674.936.000 | Inc. | Onb. | €3.680.000.000 (€225/ inwoner) |
|---|
| Apotheekvergoeding | €1.554.902.000 | Inc. | Onb. | €1.430.000.000 (€87/ inwoner) |
|---|
| Eigen bijdrage** | €90.475.498 | - | Onb. | €89.000.000 (€5/ inwoner) |
|---|
| Eigen betalingen (niet zvw zorg) | - | - | Onb. | - |
|---|
| Prijsarrangementen (en andere kortingen) | €-504.186.000 | Inc. | Onb. | Onb. |
|---|
| BTW | €470.865.000 | Inc. | Onb. | - |
|---|
*CBS alleen kosten per inwoner
**Niet meegenomen in de totale kosten
Hoe vaak wordt er gerapporteerd?
De frequentie en actualiteit van rapportage kan variëren van jaarlijks tot meerdere keren per jaar. Ook verschillen de informatiebronnen over de actualiteit waarover ze rapporteren. Deze tabel toont hoe vaak de verschillende databronnen rapporteren over farmaceutische kosten.
| Frequentie rapportage | GIP | Zorgcijfersdatabank | CBS | SFK |
|---|
| Per jaar | 2x | 4x | 1x | 1x |
| Jaren gerapporteerd | Afgelopen jaar tot 5 jaar terug | Huidig jaar tot 5 jaar terug | Twee jaar terug tot 2006 | Afgelopen jaar tot 2001 |