De uitgaven aan extramurale geneesmiddelen zijn in 2022 met 7,1% gestegen naar 5,21 miljard euro. Het gebruik van extramurale geneesmiddelen, uitgedrukt in aantal DDD’s, is gestegen met 1,6% naar 9,3 miljard DDD’s. Het aantal gebruikers van extramurale geneesmiddelen is met 3,6% gestegen naar 11,6 miljard in 2022.
In vergelijking met 2021 stijgen de totale uitgaven aan extramurale hulpmiddelenzorg in 2022 met 4,2 % naar 1,77 miljard euro. Het gaat hier echter om voorlopige cijfers. Gemiddeld daalt het aantal gebruikers met 1,2%. De gemiddelde kosten per gebruiker stijgen in 2022 met 5,6 % in vergelijking met het voorgaande jaar. Kijk naar de cijfers op de GIPdatabank voor een compleet beeld van alle ontwikkelingen in de hulpmiddelenzorg in de periode 2018 –2022.
Geneesmiddelen
Algemene ontwikkelingen extramurale geneesmiddelen
Het aantal gebruikers van extramurale geneesmiddelen is in 2022 weer gestegen naar het niveau van voor de coronacrisis. Dit geldt ook voor het gebruik van geneesmiddelen voor kortdurend gebruik. Waar deze middelen tijdens de twee coronajaren minder gebruikers telden, is het aantal gebruikers weer bijna terug op het niveau van voor corona.
De vergoeding per DDD stijgt in 2022 met 5,5% tot 0,56 euro per DDD. Een deel van deze stijging is toe te schrijven aan het op de markt komen van een nieuwe dure geneesmiddelen en een toename van gebruik van andere dure geneesmiddelen.
Kijk voor meer informatie over de ontwikkelingen in 2022 in de Meerjarentabel.
Grootste stijgers
Ten opzichte van 2021 is Ivacaftor de grootste stijger in vergoeding in 2022. De vergoeding aan dit geneesmiddelen is gestegen van 37 miljoen euro naar 75 miljoen euro. Dit geneesmiddel wordt gebruikt bij de behandeling van cystische fibrose en wordt o.a. gebruikt in combinatie met het nieuw op de markt gekomen geneesmiddel Kaftrio®. Hierdoor wordt Ivacaftor in 2022 gebruikt bij een grotere populatie. Het aantal gebruikers stijgt van 533 gebruikers naar 1216 gebruikers in 2022.
Een andere grote stijger is Tafamidis. De vergoeding van dit geneesmiddel stijgt van 3,5 miljoen euro naar 27 miljoen euro. Door een uitbreiding in de bijlage 2 voorwaarden voor dit geneesmiddel wordt dit in 2022 vergoed voor een grotere populatie gebruikers. Het aantal gebruikers stijgt dan ook van 42 gebruikers naar 286 gebruikers in 2022.
Ook het geneesmiddel Apixaban laat in 2022 weer een grote stijging in de vergoeding zien. De vergoeding stijgt met 20 miljoen euro naar 113 miljoen euro. Net als het andere direct werkende orale anticoagulantia Rivaroxaban, behoort dit geneesmiddel al sinds het toetreden op markt in 2012 tot één van de grootste stijgers.
Kijk voor meer informatie over de grootste stijgers en dalers bij de rapportages ‘Top 25 stijgers’ en ‘Top 25 dalers’ op de GIPdatabank.
Nieuwe geneesmiddelen
Het meest opvallende middel dat in 2022 op de markt is gekomen is het combinatiepreparaat van Ivacaftor met tezacaftor en elexacaftor, ook wel bekend onder de merknaam Kaftrio®. Dit geneesmiddel, dat wordt gebruikt bij de behandeling van cystische fibrose, wordt in 2022 gebruikt door 1187 gebruikers en heeft een totale vergoeding van 117 miljoen euro en is daarmee het geneesmiddel met de hoogste totale vergoeding in 2022.
Kijk voor meer informatie over nieuwe geneesmiddelen bij de rapportage ‘Nieuwe geneesmiddelen’ op de GIPdatabank.
Hulpmiddelen
Kwaliteitskader hulpmiddelenzorg
Het Kwaliteitskader Hulpmiddelenzorg is een kwaliteitsstandaard uit het Register van Zorginstituut Nederland, waarin staat hoe de keuze van het juiste hulpmiddel voor een patiënt tot stand hoort te komen. Het geeft zorgverzekeraars houvast bij de zorginkoop en patiënten kunnen hun zorgverzekeraar hierop aanspreken. In 2017 zijn het Generiek Kwaliteitskader Hulpmiddelenzorg drie aparte modules voor hulpmiddelenzorg bij stoma, continentie en diabetes opgenomen. In 2021 zijn de modules Compressiehulpmiddelenzorg en Prothesezorg aan het Kwaliteitskader toegevoegd. De ontwikkelingen in de kosten en het gebruik van deze hulpmiddelen in 2022 worden hieronder even kort beschreven:
Hulpmiddelenzorg bij stoma
Voor wat betreft de voorzieningen voor stomapatiënten stijgen de kosten per gebruiker in 2022 met 9%. Het gemiddeld aantal gebruikers daalt met ruim 4,7%. De uitgaven aan voorzieningen voor mensen met een stoma stijgen met bijna 3,8% naar €111 miljoen in 2022.
Hulpmiddelenzorg bij incontinentie
Ook de uitgaven aan incontinentiematerialen laten een stijging zien in 2022 met 1,6% naar totaal €139 miljoen. Deze stijging wordt veroorzaakt door een stijging van de kosten per gebruiker met 1,2% in vergelijking met 2021. Het aantal gebruikers is gestegen met 0,3%.
Hulpmiddelenzorg bij diabetes
In de rapportage top 10 van de hulpmiddelen met de sterkste stijgers voor wat betreft de uitgaven in 2022 worden de eerste en tweede plek ingenomen door achtereenvolgens de categorieën Glucose monitoring (FGM en CGM) en Insuline-infuuspompen. Ook het aantal gebruikers van deze hulpmiddelen neemt in 2022 toe in vergelijking met 2021.
Compressiehulpmiddelenzorg
Compressiehulpmiddelen worden op de GIPdatabank gerekend onder de categorie ‘H Transportondersteuners van bloed en lymfe’ en bevat de subcategorieën ‘H05 Therapeutische elastische kousen’, ‘H10 Aan- en uittrekhulp’ en ‘H15 Overige hulpmiddelen ter ondersteuning bloed en lymfe (o.a. lymfapressapparaat)’. Het aantal gebruikers van compressiehulpmiddelen daalt in 2022 met 2,6% in vergelijking met 2021. De kosten per gebruiker nemen toe met 3,3%. De totale uitgaven aan compressiehulpmiddelen komen in 2022 uit op €81,3 miljoen, een stijging van 0,7% ten opzichten van 2021.
Prothesezorg
De kosten per gebruiker van de subcategorieën ‘J01 Armprothesen’ daalt met 4,3% en ‘J02 Beenprothesen’ stijgt met 5,5%. Bij de subcategorie ‘J03 Overige prothesen’ dalen de kosten per gebruiker met 1,9%. Bij ‘J04: Pruiken’ stijgen de kosten per gebruiker in 2022 met 3,6%. Maar bij alle subcategorieën daalt het aantal gebruikers in 2022. Voor de hele categorie ‘J Prothesen’ betreft dit een daling van circa 1,1% naar ongeveer 70.100 gebruikers. Toch stijgen de uitgaven aan de categorie ‘J Prothesen’ in 2022 met ruim 3,5% naar €67,5 miljoen.
Overige zorgkosten
Meer informatie over zorgkosten van andere stromen binnen de ZVW en WLZ is te vinden op de zorgcijfersdatabank.